Ngày ngày 27/11/2023, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã chính thức thông qua Luật Nhà ở 2023, có hiệu lực sớm từ ngày 1/08/2024. Sau đây là những điểm mới nổi bật và đáng chú ý.
1. CHUNG CƯ MINI SẼ ĐƯỢC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN (SỔ HỒNG)
Đây là quy định hoàn toàn mới mà trước đó pháp luật quy định chưa rõ, tại Điều 57 Luật Nhà ở 2023, các căn hộ quy định tại khoản 1 Điều này (trên thực tế được gọi với cái tên là chung cư mini) sẽ được cấp Giấy chứng nhận, điều này xuất phát từ nhu cầu sở hữu nhà của người dân, đồng thời gia tăng chất lượng và tính an toàn của loại hình nhà ở cùng với những quy định của pháp luật.
(Quy định chi tiết tại Điều 57 Luật Nhà ở 2023)
2. LOẠI BỎ QUY ĐỊNH VỀ THỜI HẠN SỞ HỮU CHUNG CƯ
So sánh với Điều 99 Luật Nhà ở 2014, thì có thể thấy Luật Nhà ở 2023 đã không còn quy định “sở hữu nhà chung cư có thời hạn” mà chỉ còn quy định về “thời hạn sử dụng nhà chung cư”, điều đó có nghĩa là giá trị quyền sử dụng đất chung là lâu dài và ổn định, dù cho tài sản hình thành trên nó có bị hư hỏng, phá dỡ, sụp đổ, … đi chăng nữa.
(Quy định chi tiết tại Điều 58 Luật Nhà ở 2023)
3. CÓ QUY ĐỊNH VỀ VIỆC CƯỠNG CHẾ DI DỜI CHỦ SỞ HỮU, NGƯỜI SỬ DỤNG NHÀ CHUNG CƯ
Điều 115 Luật Nhà ở 2014 dường như bỏ ngỏ quy định về thực hiện cưỡng chế các chủ sở hữu chung cư thuộc mà không chấp hành việc phá dỡ, điều này gây nhiều khó khăn cho cơ quan có thẩm quyền. Cho tới khi Luật Nhà ở 2023 ra đời, nó đã dành một điều để quy định về “cưỡng chế di dời chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư”.
(Quy định chi tiết tại Điều 74 Luật Nhà ở 2023)
4. ĐỐI TƯỢNG ĐƯỢC HƯỞNG CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI ĐƯỢC MỞ RỘNG
Luật Nhà ở 2023 không chỉ giữ nguyên những đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội mà còn bổ sung thêm 2 đối tượng mới đó là: (1) Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; (2) Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp. Việc mở rộng thêm 2 nhóm đối tượng được hưởng chế độ nhà ở xã hội của Luật Nhà ở 2023 là một giải pháp hiệu quả, cần thiết để giải quyết các vấn đề liên quan đến thiếu hụt nhà ở, nâng cao điều kiện sống, ổn định xã hội và đảm bảo sự công bằng xã hội. Điều này không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững của đô thị, của doanh nghiệp, của khu công nghiệp mà còn phản ánh sự cam kết của Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi và nâng cao chất lượng cuộc sống cho tất cả mọi người.
(Quy định chi tiết tại Điều 76 Luật Nhà ở 2023)
5. QUỸ ĐẤT PHÁT TRIỂN NHÀ Ở XÃ HỘI TRONG DỰ ÁN THƯƠNG MẠI
Đến Luật Nhà ở 2023 quy định rõ UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất dành để phát triển Nhà ở xã hội theo chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh đã được phê duyệt. Quy định này nhằm đảm bảo rằng trong quá trình phát triển các dự án bất động sản thương mại, một phần quỹ đất được dành cho nhà ở xã hội, từ đó cân bằng giữa các nhu cầu phát triển kinh tế và nhu cầu về nhà ở cho các nhóm thu nhập thấp. Các gia đình có thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận nhà ở hợp lý và chất lượng trong các khu vực đô thị đang phát triển nhanh chóng. Đồng thời, phát triển đô thị bền vững hơn, với sự kết hợp của các khu vực nhà ở xã hội và nhà ở thương mại trong cùng một dự án.
(Quy định chi tiết tại cụ thể tại Điều 83 Luật Nhà ở 2023)
6. ƯU ĐÃI CHO CHỦ ĐẦU TƯ DỰ ÁN NHÀ Ở XÃ HỘI
Đối với Luật Nhà ở 2023, chủ đầu tư vấn được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê, nhưng không cần phải thực hiện thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng đất. Như vậy đã rút ngắn thủ tục đối với các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội.
(Quy định chi tiết tại Điều 85 Luật Nhà ở 2023)
7. XÂY NHÀ LƯU TRÚ CHO CÔNG NHÂN KHU CÔNG NGHIỆP
So với Luật Nhà ở 2014 thì Luật Nhà ở 2023 đã bổ sung thêm một đối tượng nhà ở là nhà ở lưu trú cho công nhân trong khu công nghiệp nhằm đáp ứng một số mục tiêu quan trọng liên quan đến sự phát triển bền vững của khu công nghiệp và sự ổn định của lực lượng lao động. Quy định mới này của Luật Nhà ở 2023 sẽ mang lại lợi ích cho công nhân mà còn giúp doanh nghiệp và chính phủ xây dựng môi trường làm việc và sống tốt hơn, góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế và xã hội.
(Quy định chi tiết tại Điều 31 Luật Nhà ở 2023)
8. BIÊN LỢI NHUẬN CHO CHỦ ĐẦU TƯ
Tại Luật Nhà ở 2014 không quy định rõ ràng về biên lợi nhuận cho dự án nhà ở xã hội, nhưng đã được hướng dẫn chi tiết hơn trong Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Điểm mới ở Luật Nhà ở sửa đổi 2023 là chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 10% tổng chi phí đầu tư xây dựng đối với phần diện tích xây dựng nhà ở xã hội, được dành tỷ lệ tối đa 20% tổng diện tích đất ở trong phạm vi dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh dịch vụ, thương mại, nhà ở thương mại.
(Quy định chi tiết tại Điều 85 Luật Nhà ở 2023)
9. NHÀ Ở CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI
Theo đó, đối với khu vực người nước ngoài được sở hữu nhà ở, khoản 2 Điều 16 Luật Nhà ở 2023 quy định cụ thể trách nhiệm của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an thông báo các khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh để UBND cấp tỉnh xác định và công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh và cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh danh mục dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn cho phép người nước ngoài được sở hữu nhà ở. So với Luật Nhà ở 2014 thì Luật Nhà ở 2023 đã quy định một cách chi tiết hơn, rõ ràng hơn, tại khoản 2 Điều 159 Luật Nhà ở 2014 chỉ quy định về việc người nước ngoài được sở hữu nhà ở trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của Chính phủ và quy định này được hướng dẫn và sửa đổi bởi các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở 2014.
(Quy định chi tiết tại Điều 16 Luật Nhà ở 2023)
Bài viết trên là vấn đề liên quan đến “Những điểm mới của Luật Nhà ở 2023”, John Nguyễn & Các cộng sự xin gửi đến quý bạn đọc/ khách hàng. Nếu như còn những thắc mắc liên quan đến lĩnh vực này thì quý bạn đọc/ khách hàng có thể liên hệ đến John Nguyễn & Các cộng sự (Hotline: 0988 599 854 hoặc email: [email protected]) để có sự tư vấn đầy đủ và chính xác nhất từ các chuyên gia. Đội ngũ luật sư chúng tôi luôn nỗ lực hết mình để mang đến giải pháp pháp lý hiệu quả cho quý khách hàng, vì chúng tôi luôn định hướng “Chất lượng là danh dự”.